ذکر دارای مراتبی است که از ذکر لفظی شروع می شود تا انقطاع کامل و مشهور و فناء ذکر لفظی و لسانی، یعنی آن چه از اذکار که بر زبان انسان جاری شود.
دومین مرحله، ذکر معنوی است که علاوه بر بیان لفظی، انسان به معنای ذکر توجه دارد.
مرتبه دیگر، ذکر قلبی است که توجه به خدا از دل و قلب انسان بجوشد که در خیلی از موارد ثمرات این رویکرد، جاری شدن ذکر به زبان است و مرتبه عالی ذکر آن است که بندگان خاص و خالص خدا دارند که تمام وجودشان و تمام لحظات زندگیشان در حضور پروردگارند و حتی لحظه ای غفلت از خدا برایشان گناه محسوب می شود. در این حالت، بنده مراتب کمال را یکی پس از دیگری طی می کند و چون به منبع عظمت و نور الهی وصل شده است، دیگر مشغله های دنیایی و پدیده های مادی برایش ارزشمند نیست، قلبش از انوار جمال خدایی پر می شود و از اسرار پنهانی عالم، چیزهایی را درمی یابد، وجودش لبریز از عشق حق شده و چنان به بارگاه ربوبی انس می گیرد که سرانجام، به انقطاع کامل و لقاء و فناء برسد.