صراط حمید

کارساز بودن « رِقَّت قلب» و تضرع و گریستن در سیر و سلوک
بدان كه از جمله صفات حمیده و خصال پسندیده، رِقَّت قلب و تضرع و گریه است. و آن به كثرت یاد مرگ و عذابهاى الهى و اهوال)ترسها( قیامت و احتراز)دورى( نمودن از امورى كه در اخبار وارد شده است كه موجب قساوت قلب است حاصل مى‏شود. و عمده اسباب قساوت قلب ارتكاب گناهان و معاشرت و مصاحبت اهل دنیا و بدان است چنانچه احادیث در این باب گذشت. و اقرب)نزدیكترین( راههاى قرب به سوى خداوند عالمیان راه تضرع و استغاثه)زارى- تضرع – دادخواهى) و مناجات است. و گریه موجب حصول حاجات و خلاصى از عقوبات است.
چنانچه به سند معتبر از حضرت امام على نقى صلوات‏الله علیه منقول است كه: حضرت موسى در هنگام مناجات از حق تعالى سؤال كرد كه: الهى چیست جزاى كه چشمان او از ترس تو گریان شود؟ وحى رسید كه: اى موسى روى او را از گرمى آتش نگاه مى‏دارم و از خوف و فزع)هراس – بیم(روز قیامت او را ایمن مى‏گردانم.
و به سند معتبر منقول است كه حضرت رسول صلى‏الله علیه و آله فرمود كه: هر كه چشمان او پر اشك شود از خوف الهى، خدا به ازاى هر قطره‏اى كه از دیده او مى‏ریزد قصرى در بهشت به او كرامت فرماید كه مزین باشد به مروارید و جواهر، و در آن قصر از نعمتهاى الهى بوده باشد آنچه چشم ندیده و گوش نشنیده و بر خاطر كسى خطور نكرده باشد.
و حضرت صادق علیه‏السلام فرمود كه: بسیار است كه میان آدمى و بهشت زیاده از مابین تحت‏الثرى)زیر زمین( تا عرش، دورى هست از بسیارى گناهان. پس گریه مى‏كند از ترس الهى از روى پشیمانى از گناهان، تا آن كه نزدیكتر مى‏شود به بهشت از پلك چشم به چشم.
و در حدیث دیگر فرمود كه: چه بسیار كسى كه به لهو و لعب، خنده او در دنیا بسیار باشد، و در روز قیامت گریه او بسیار باشد. و چه بسیار كسى كه در دنیا بسیار بر گناهان خود گرید و ترسان باشد، و در روز قیامت در بهشت شادى و خنده او بسیار باشد.
و در حدیث دیگر فرمود كه: هیچ چیز نیست مگر آن كه آن را كَیلى)پیمانه - واحد اندازه‏گیرى( و وزنى هست، مگر قطرات اشك كه قطره‏اى از آن دریاهاى آتش را فرو مى‏نشاند. و چون چشم كسى پر از آب شود بر روى او هرگز غبار مذلت و خوارى ننشیند، و چون بر رو جارى گردد خدا آن رو را بر آتش جهنم حرام گرداند، و اگر گرینده‏اى در میان امتى گریه كند خدا آن امت را به بركت آن گرینده رحم نماید.
و حضرت باقر صلوات‏الله علیه فرمود كه: هیچ قطره‏اى محبوبتر نیست نزد خداى تعالى از قطره اشكى كه در تاریكى شب از ترس عذاب الهى بیرون آید و غرض از آن غیر خدا نباشد.
و به اسانید معتبره از حضرت صادق علیه‏السلام منقول است كه: هر دیده گریان است در روز قیامت مگر سه چشم: دیده‏اى كه پوشیده باشد از چیزهایى كه خدا حرام كرده است؛ و دیده‏اى كه بیدارى كشیده باشد در طاعت الهى؛ و دیده‏اى كه گریسته باشد در دل شب از ترس حق تعالى.
و به سند معتبر از اسحاق بن عمار(ابویعقوب اسحاق بن عمار الكوفى الصیرفى از اصحاب و راویان موثق امامان صادق و كاظم – علیهم السلام) منقول است كه: به حضرت صادق علیه‏السلام عرض كردم كه: مى‏خواهم بگریم و نمى‏آید، و بسیار است كه بعضى از مردگان خود را یاد مى‏كنم كره مرا رقت حاصل شود و گریه بیاید. آیا جایز است این؟ فرمود كه: بلى؛ ایشان را یاد كن و چون به گریه درآمدى خدا را بخوان.
و در حدیث دیگر فرمود كه: اگر تو را گریه نیاید خود را به گریه بدار. پس اگر اشكى بیرون آید مثل سر مگس، پَه‏پَه (به‏به! خوشا! - آفرین!)بسیار خوب است.
در حدیث دیگر فرمود كه: اگر از امرى خوف داشته باشى یا حاجتى به خدا داشته باشى، پس اول تعظیم و حمد و ثناى الهى چنانچه سزاوار است بگو و صلوات بر محمد و آل محمد بفرست و حاجت خود را بطلب و خود را به گریه بدار اگرچه به قدر سر مگسى باشد.
به درستى كه پدرم مى‏گفت كه: اقرب احوال بنده به خداى عزوجل وقتى است كه در سجده باشد و گریان باشد.
و حضرت على بن الحسین صلوات‏الله علیه فرمود كه: هیچ قطره‏اى نزد خدا محبوبتر نیست از دو قطره: قطره خونى كه در راه خدا ریخته شود؛ و قطره اشكى كه در تاریكى شب براى خدا جارى گردد.
و از حضرت رسول صلى‏الله علیه و آله منقول است كه: هفت كس‏اند كه در سایه عرش الهى خواهند بود در روزى كه سایه‏اى بغیر از آن نباشد؛ امام عادل؛ و جوانى كه در عبادت شود و نماز كند؛ و شخصى كه به دست راست تصدق كند و از دست چپ مخفى دارد؛ و شخصى كه خدا را در خلوت یاد كند و آب دیده‏اش از خوف الهى جارى گردد؛ و شخصى كه برادر مؤمن خود را ببیند و بگوید كه: تو را از براى خدا دوست مى‏دارم؛ و شخصى كه از مسجد بیرون آید و در نیت او باشد كه باز به سوى مسجد برگردد؛ و شخصى كه زن صاحب جمالى او را به نزدیكى خود بخواند و او بگوید كه: من از پروردگار عالمیان مى‏ترسم.