حقیقت نماز به بیان آیت الله شیخ حسنعلى اصفهانى(ره)

آیت الله شیخ حسنعلى اصفهانى  (1279 - 1361 ه‍ .ق) در باب حقیقت نماز می فرماید:
بارى اى عزیز! اسرار نماز آنگاه حاصل شود كه شش چیز حاصل شود:
اول : حضور دل ، یعنى دل را به هنگام نماز، به هیچ چیز جز پروردگارت «جلة عظمته» تعلق نباشد. دوم : فهم كردن معانى قرائت و ذكر و تسبیح نماز، به طورى كه دل در فهم آن الفاظ، مطابق زبان باشد. سوم : تعظیم ، یعنى در آن حالت ، عظمت معبود و مبداء مقصود در خاطر او بود.
چهارم : هیبت ، یعنى از غایت عظمت پروردگار، خوف بر دلش هجوم آرد كه مبادا در این عبادت ، تقصیرى باشد. پنجم : امید، كه مقام كرم و وجود خداوند متعال ، بر او معلوم باشد. كه از نهایت مرحمت ، او را محروم و بى نصیب نخواهد فرمود و گناهانش را خواهد بخشید.
ششم : حیا، یعنى خود و عبادت خود را كوچكتر از آن بداند كه شایسته درگاه باشد و عبادت خود را در نهایت بندگى به انجام رساند.    به نقل از: «شیخ علی مقدادی اصفهانی، نشان از بى نشان ها، ص 325.»