صراط حمید

فنا واژه ای است عربی و در لغت به معنای نیست و نابود شدن است. و در اصطلاح عارفان، 

 مستغرق شدن بنده در حق را گویند. بدان گونه که بشریت بنده در ربوبیت حق محو شود.برای  

تبیین آنچه گفته شد توجه به مقدمات زیر ضروری است:

1. چنان که می دانیم خدای متعال به مشیت حکیمانه ی خویش، بشر را به گونه ای آفرید که در 

 طول حیات، مدام به کمال مطلق و از رهگذر آن به بقا و جاودانگی خویش می اندیشد و برای  

دست یابی به این هدف از هیچ جهد و کوششی دریغ نمی نماید. او هر آنچه را که فاقد آن است  

می جوید و می طلبد و وقتی به آن دست می یابد، میل و اشتیاق به بهتر و کامل تر از آن در  

وجودش جوانه می زند و او را به حال خود وا نمی گذارد که: 

دست از طلب ندارم تا کام من  برآید        یا تن رسد به جانان یا جان ز تن برآید

البته باید توجه داشت خواستگاه این احساس و تمنای درونی حقیقی است نه اعتباری و مجازی،  

بلکه واقعیتی است منطبق با جایگاه و شأن انسانی تا با بهره گیری از این موهبت که مختص به  

او هم هست خودش را از حضیض به اوج برساند و به موطن و جایگاه اوّلیه اش برگردد که:هر 

 کسی کو دور ماند از اصل خویشباز جوید روزگار وصل خویش

2. انسان موجودی است مختار و انتخابگر که در دو قوس صعود و سقوط می تواند تا بی انتها  

پیش رود.3. آدمی در طریق کمال موانعی را پیش روی خود دارد که عرفا از آنها به تعینات و 

 انیات.  فردیه تعبیر می نمایند و تا پشت پا به این تعینات نزند و این سدها را نشکند، نمی تواند  

به اهداف خویش دست یازد، اینها همان غبار راه و حجاب ها ی ظلمانی اند که مانع از تابش  

نور  حق بر بنده می گردند.

تو کز سرای طبیعت نمی روی بیرون